Efer 437 (6-5-18): Unha tarde no lab de antropoloxía física con Olalla López Costas

Pasamos unha tarde entre ósos e historias coa antropóloga física Olalla López Costas no seu laboratorio. Olalla é investigadora do grupo “Ciencia do Sistema Terra” da Universidade de Santiago de Compostela e especialista en paleodieta. Polas súas mans teñen pasado ósos dos principais xacementos galegos entre eles ós da Lanzada ou do Guidoiro Areoso. Contamos co testemuño de Rafael Rodríguez e Patricia Mañana respectivos directores das escavacións nestes xacementos. O traballo de Olalla serviu para identificar unha mandíbula atopada no Guidoiro como o primeiro resto humano que se conserva en Galicia da Idade de Ferro.
O mito da peleodieta en nutrición, o descoñecido millo miúdo, os ósos radioactivos de a Lanzada, a práctica da antropoloxía física, as historias da xente común que contan os ósos, os isótopos que delatan a fonte de auga que bebes ou a túa dieta, o enigma das viquingas contaminadas por metais,… Esta tarde no laboratorio deu para moito.

“Dream Team” de xenetistas espallan o seu coñecemento

Catoira acollerá un curso de extensión universitaria da Universidade de Vigo sobre xenética cos mellores especialistas do país. Unha oportunidade única aberta a público non especialista que nos presenta o catedrático de xenética Armando Caballero.

Efer 421 (14-1-18): Refrixerantes sólidos contra o efecto invernadoiro

Un equipo da Universidade de A Coruña onde participa o profesor de química  Manuel Sánchez Andújar vén de crear un novo material sólido híbrido orgánico-inorgánico de estrutura perovskita con propiedades barocalóricas. Isto quere dicir que pode arrefriar ao sometelo a cambios de presión. O obxectivo é que estes materiais poidan substituír os actuais fluídos refrixerantes das neveiras xa que teñen unha importante contribución ao cambio climático. Este traballo, que integra a químicos e enxeñeiros da UDC procedentes do Centro de Investigacións Científicas Avanzadas (CICA) e dos Departamentos de Química e de Enxeñería Naval e Industrial, vén de gañar o premio 2017 de investigación da Real Academia Galega de Ciencias.

 

Láser para fabricar prototipos de vasos sanguíneos

A física da USC María Aymerich desenvolve dispositivos microfluídicos que simulan vasos sanguíneos mediante ablación láser para o estudo de enfermidades coronarias e tumorais
Este traballo mereceu o premio de investigación 2017 para menores de 28 anos da Real Academia Galega de Ciencias.

Quen determinou que 38ºC é febre? [Ciencia para andar por casa]

Bibiana García Visos na súa sección “Ciencia para andar por casa” cóntanos como se estableceu que a febre empezaba en 38ºC, e ata 37,7 febrícula.
A cousa remóntase a mediados do século XIX, cando o médico alemán Carl Wunderlich comezou a …

 

É o glifosato seguro? con Deborah García Bello

A evidencia científica di que o uso do glifosato é seguro. Entón, de onde vén o amplo rexeitamento desde os grupos ecoloxistas a este herbicida que é o mais utilizado no mundo? Nolo conta Deborah Garcia Bello. Mais información aquí

 

O evasivo refuxio dos osos pardos na idade de xeo [Axencia SINC]

Con Eva Rodríguez da Axencia SINC conversamos coa investigadora da Universidade da Coruña Ana García Vázquez sobre a presenza do oso pardo na península ibérica os últimos 10.000 anos. A súa investigación xenética e de fósiles determina que o refuxio climático dos osos nas épocas frías non estaba na península en contra do que se cría. Haberá que ollar para Francia?

Efer 366 (14-10-16): Tres nóbeles e unha medalla Fields

 

As matemáticas son arte de dar o mesmo nome a cousas diferentes (Poincaré)

O actual director do instituto Poincare é o matemático Cedric Villani que estivo esta semana en Compostela invitado polo programa Conciencia que dirixe Jorge Mira. Quizais o mais fascinante dos traballos de Cedric Villani sexa descubrir como o estudo de fenómenos físicos ideais logo teñen aplicacións en campos dispares e alonxados como é o caso da economía.

 

Debullamos os nóbeles de ciencia 2016 cos mellores especialistas

1. Ana Mª Cuervo é unha investigadora de referencia en autofaxia no Albert Einstein College of Medicine de Nova Iorque. Ela explícanos o nobel concedido a Yoshinori Ohsumi.

 

2. Certos estados da materia conducen a electricidade non en función da súa estrutura ou composición senón a súas propiedades matemáticas como o número de buratos que presentan. Joaquín Fernández Rossier, director do proxecto de “Spintrónica do Grafeno” do Laboratorio Ibérico de Nanotecloxía (INL), preséntanos o nóbel de física que se lle concedeu a Thouless, Haldane e Kosterlitz.

 

3. A nosa colaboradora e profesora de química da USC Rosa Pedrido debúllanos o premio nobel de química 2016 concedido a Stoddart, Sauvage e Feringa polo desenvolvemento das máquinas moleculares.

 

O oso cavernario sempre volve á cova de mamá

Con Eva Rodríguez de SINC conversamos con Gloria Fernández Fortes da Universidade de Ferrara. A súas investigacións xenéticas veñen de descubrir a fidelidade dos extintos osos cavernarios ás súas covas natais.

Efer 349 (3-4-16): O peixe cubista desvela o seu xenoma

SAMSUNG CSC

Se hai un animal picassiano por excelencia, ese é o rodaballo. Este peixe é plano, vive camuflado nos fondos mariños e ten os dous ollos situados na cara que apunta á superficie. Os equipos de Paulino Martínez (USC) e Antonio Figueras (IIM-CSIC) veñen de secuenciar o xenoma do rodaballo, un peixe cuxos misterios xa obrigaron ao mesmo Darwin a falar del na súa sexta edición da “Orixe das Especies” (a noticia en Gciencia). Paulino Martínez do grupo Acuigen explícanos que o sexo dos peixes é infinitamente máis interesante e complicado ca o dos anxos. Pola súa banda, Antonio Figueras cóntanos o complicado que é traballar desde distintas institucións científicas.

Javier Pedreira Wicho tráenos as útlimas novas da misión ExoMars, preséntanos Naukas Coruña e anticípanos libro sobre os nativos dixitais (que non existen).

Realizamos un pequeno anticipo sonoro de Regueifas de Ciencia con José Miguel Mulet, José Luis Yela, Blanca Ruibal e Laura Sánchez Piñón.


A semana pasada anunciabamos en antena o inminente inicio dunha colaboración con GCiencia, o portal da ciencia galega. Desde hoxe os seguidores de GCiencia terán acceso directo aos contidos sonoros que imos xerando semana a semana en Efervesciencia. Como nos comentou Pablo López de GCiencia esta alianza “oxalá sirva para que moitos lectores de GCiencia cheguen a Efervesciencia e viceversa”. Nos coidamos que esta sinerxía vai conseguir rapidamente este obxectivo. Na súa intensa andaina GCiencia leva demostrando que o bo xornalismo da ciencia interesa ao público na nosa terra. Proba diso é o excelente posicionamento de GCiencia no ecosistema dixital galego.  É tamén moi salientable a reivindicación de GCiencia do papel central do xornalismo na comunicación da ciencia. Proba diso é o concurso “Contar a Ciencia“.  Desta unión de forzas, sen dúbida, os gañadores han ser os nosos oíntes e lectores.

Sin-título-4r