Darwin ← Efervesciencia

Efer 343 (21-2-16): Unha mirada científica á historia

Feb

22

2016

A historia é a ciencia do que nunca sucede dúas veces
Paul Valéry

As veces para estudar a historia cómpre mirar mais aló das fontes canónicas. Como a catedrático de xenética da USC Gonzalo Álvarez que emprega as dinastías reais europeas como laboratorio para estudar a consanguinidade.

International Innovation 133 (2014)

En 2015 Álvarez xunto con Francisco Ceballos estudou a correlación entre a taxa de consanguinidade e a supervivencia aos 10 anos dos Austrias. Na arte podemos atopar pistas de como os Austrías intentaron contrarestar o seu feitizo xenético.

Este fenómeno de matrimonios entre parentes non é exclusivo da realeza, senón que lle pregunten a Darwin ou 1 de cada dez habitantes deste planeta. Aquí tes a entrevista íntegra a Gonzalo Álvarez:

practicas no laboratorio

Da man do catedrático emérito de Química Orgánica da USC Luis Castedo coñecemos ao químico Ignacio Ribas Marqués, protagonista do Día da Ciencia en Galicia promovido pola Real Academia Galega de Ciencias.

Completa este programa a charla con Xurxo Ayán sobre o seu libro “Altamira vista por los españoles”.

Efer 270 (18-1-14): Por que os paxaros teñen plumas de cores?

Xan

21

2014

Unha galiña tan so é medio que ten un ovo para fabricar outro ovo

Samuel Butler

Esta edición vai de cores: azul, gris, verde, azul e vermello.

Azul Ovo

Poñer un ovo azul é difícil, difícil aínda que non raro. A metade das especies de paxaros poñen ovos con tonalidades azuis ou verdes, aínda que isto non semella ser unha estratexia moi útil pra agochar os ovos dos posibles depredadores…

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/01/Intro-18-1-14-ovos-azuis.mp3]

Introdución: Ovos azuis

Ovos azuis

Gris cinza

Logo dun lume forestal o solo non so pode perder a súa parte máis fértil senón tamén contaminar ríos e acuíferos. Serafín González, investigador científico do Instituto de Investigacións Agrobiolóxicas de Galicia (IIAG-CSIC) cóntanos como unha cobertura de palla pode ser unha boa solución, aínda que non é a panacea.

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/01/SERAFIN-GONZALEZ-SOLOS-QUEIMADOS-DEF.mp3]

Serafín González e a recuperación de solos queimados

Lume nas Fragas do Eume (Mariano Grueiro CC BY-NC-SA 2.0)

Verde pata dun piquero de patas azuis

O profesor da Universidade de Vigo Alberto Velando é un dos investigadores mais citados do mundo en comportamento animal segundo Thomson-Reuters. Velando explícanos que os científicos negáronse a aceptar durante século e medio – ata os anos 90 – que a cor do paxaros tiña que ver coa selección sexual ao escoller parella. O seu grupo ten estudado abondosamente o comportamento dun pequeno mascato na Illa Isabel en México: o piquero de patas azuis (Sula nebouxii).

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/01/entre-alberto-velando-def.mp3]

Entrevista a Alberto Velando

Piqueros de Patas Azuis nas Galápagos (Laura Gooch CC BY-NC-ND 2.0)

Azul glaciar

Nova entrada do “Diario dun Neurocientífico ao redor do mundo”. Na súa volta ao mundo Xurxo Mariño segue os pasos de Darwin pola Patagonia e Tierra de Fuego.

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/01/XURXO-PATAGONIA-def.mp3]

Xurxo Mariño na Patagonia

Parque Nacional de los Glaciares (Xurxo Mariño)

Vermello Betelgeuse

A catedral do ceo de inverno é á constelación de Orión, coa superxigante vermella Betelgeuse no ombreiro do cazador mitolóxico. Escoita a nosa Guía do Ceo de inverno.

Velaquí tes a paleta completa, o programa íntegro para escoitar e descargar:

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/01/efer-270-18-1-14.mp3]

Descarga Efer 270 (18-1-14)

Agora si imos a Portugal: O vixiante que se namorou de Darwin

Xan

11

2014

Um corvo-marinho viu no mar
Diferente dos que conhecia,
As asas não davam para voar,
Mas, nadar ele podia.

Na terra não tinha predador
Para quê asas para voar?
Bastava ser bom nadador
Para o peixe poder apanhar.

Após tanta observação
Logo se pôs a pensar
Podia, então, a evolução
De forma natural se dar.

António Vieira

Iniciamos unha nova sección na que imos coñecer a ciencia e a divulgación que se fai en Portugal da man da asociación Viver a Ciência. E para esta estrea Sílvio Mendes contanos unha historia marabillosa protagonizada por António Vieira. Cando este garda de seguridade empeza a traballar vixiando unha exposición sobre Darwin no Xardín Botánico de Porto queda tan fascinado pola viaxe do naturalista inglés no Beagle. Tanto que empeza a seguir ás visitas guiadas e compor poesías e debuxos cos seus descubrimentos…

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/01/PORTUGAL-DARWIN-ENAMORADO-DEF.mp3]

Descargar VAC 1: O vixiante e Darwin

Ilustración de António Vieira (VAC)

Programa 132 (3-5-09): Seleccionados naturalmente

Mai

3

2009

A Sociedade Galega de Ornitoloxía celebra os seus primeiros 10 anos poñendo en marcha o Noticiario Ornitoxeográfico Galego, unha aplicación web que fará as delecias dos afeccionados aos paxaros.

Temos o pracer de conversar sobre Darwin e evolución humana con Juan Luis Arsuaga, premio Príncipe de Asturias de Investigación 1997 e co-director das excavacións de Atapuerca.

Non sabemos se hai moitos programas de radio que teñan de colaborador un microbiólogo. Nós contamos co investigador do Programa Parga Pondal Esteban Fernández Moreira. Ao fío da expansión da gripe A (H1N1) dedicamos o seu Circo de Bacterias a coñecer un pouco mellor aos seres autoreplicantes mais pequenos, os virus. Aquí podes ver unha animación que da unha boa idea do tamaño dos virus.

Estas semana en Santiago podes tomar un café con Carl Sagan e o seu fantástico Cosmos grazas a unha iniciativa da Universidade de Santiago.

Programa 132 (3-5-09)