Efer 280 (5-4-14): Neptuno e os tsunamis

Hai 20 anos uns científicos visionarios esborrancharon nun pano de papel dun restaurante unha idea revolucionaria: Conectar os océanos a internet. Hoxe iso xa é unha realidade.

Kate Moran

[vimeo 68245101]

Todos estudamos que o 70% do noso planeta está cuberto por auga. Se queremos coñecer como funcionan os océanos e toda a vida que albergan non chega con coller un barco e sondar un único punto. O que cómpre é ter unha rede permanente de sensores e robots que monitoricen en tempo real todo o que ocorre no fondo do mar. E isto xa empeza a ser unha realidade con proxectos como os que se levan a cabo no instituto que dirixe Kate Moran, o Oceans Networks Canada ONC (1,2 e 3).

Tania Lado

Tania Lado estudou Enxeñería Oceánica na Universidade de Rhode Island grazas a unha bolsa Barrié. Logo de realizar o seu doutoramento nesta especialidade agora traballa no ONC implementando métodos de detección de tsunamis próximos á costa con observatorios como o Neptune, entre outros proxectos.

Desprazamento horario do tsunami do 1 de abril de 2014 xerado na costa chilena

O  ONC é unha institución de investigación sen ánimo de lucro e conta con abondosos recursos divulgativos para curiosos (cámaras en directo dos observatorios, aplicación para informar sobre basura nas praias e pode axudar a un esforzo global para identificar correntes mariñas, vídeo de cangrexos e  hidratos de gas, porcos mariños,…), profesoresinvestigadores,  alumnos,  videoxogadores

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/04/entre-tania-lado-def1.mp3]

Descarga a entrevista a Tania Lado

Wicho analiza para os oíntes de Efervesciencia dúas novas de actualidade: as posibles consecuencias indesexadas da crise da Ucraína na exploración espacial, e os elementos de seguemento dos voos comerciais que fallaron no caso do voo malaio MH370.

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/04/Wicherías-Ucrania-e-Avión-Malasia-5-4-14.mp3]

Descarga Wicherías  5-4-14

Sabes o que é unha esopía? Pois é un chío en Twitter no que a primeira palabra ten 3 caracteres, a segunda 1, a terceira 4, a cuarta 1, a quinta 5,… non che soa a pi? O segundo concurso de esopías está no Mateblog de Agapema. Educabarrié apoia un gran número de concursos para escolares e público xeral, como por exemplo 0s concursos do Mateblog ou o KiiCS.

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/04/micro-barrie-concursos-def.mp3]

Descarga concursos Educabarrié

Se non houbese lúa perderíamos centos de belas cancións, cadros e poesías. Ademáis o mundo sería moi diferente, escoita senón unha nova postal planetaria de Borja Tosar.

E velaquí tes ao teu dispor o programa completo para escoitar, compartir, ou levar posto.

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/04/efer-280-5-4-14.mp3]

Descargar programa completo Efer 280 (5-4-14)

Efer 278 (8-3-14): Érbedos en Irlanda

Debémoslle lealdade ás especies e mailo planeta. Nos falamos no nome da Terra. Estamos obrigados a sobrevivir non so por nos senón tamén por este Cosmos – antigo e vasto – do cal emerxemos.

Carl Sagan

Foto Josh S Jackson (CC BY-NC-SA 2.0)

Xabier Santiso

Os érbedos son uns arbustos de orixe mediterránea que tamén podemos atopar en Galicia. En Portugal cos seus froitos fan licores. Pero, como é posible que deran chegado a Irlanda e non se atopen no Reino Unido? Xabier Santiso – investigador de predoutoramento do grupo ECOTOX da USC e bolseiro Barrié – emprega a xenética e as matemáticas para estudar este pequeno misterio. Quizais  o mito celta tamén atinxe ás sementes?

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/03/entre-xabier-santiso-def.mp3|titles=entre xabier santiso def]

Descargar entrevista

Foto Tom Magliery (CC BY-NC-SA 2.0)

Biocerámicas feitas con dentes de tiburón, epixenética contra o alzheimer, enfermidades raras,… O pasado xoves persoal de Biocaps participou nun seminario de habilidades de comunicación para investigadores. Alí levámolos micros de Efervesciencia para fabricar estas tres biocápsulas sonoras.

BIOCAPS quere poñer a Vigo no mapa mundial da biomedicina. Este proxecto financiado polo VII programa Cadro de investigación da Unión Europea está a reforzar a estrutura do Instituto de Investigación Biomédica de Vigo no que participan tanto a Universidade de Vigo como o Complexo Hospitalario da cidade olívica.

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/03/biocaps-1-def.mp3]

Descarga a biocápsula 1

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/03/biocaps-2-def.mp3]

Descarga a biocápsula 2

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/03/biocaps-3-def.mp3]

Descarga a biocápsula 3

Outros contidos desta edición efervescente son unha nova entrada do “Diario dun neurocientífico ao redor do mundo” e a última Postal Planetaria de Borja Tosar.

E velaquí tes ao teu dispor o programa completo para escoitar, compartir, ou levar posto.

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/03/Efer-277-8-3-14.mp3]

Descarga o programa completo Efer 277 (8-3-14)

Efer 269 (11-1-04): No berce dos nanosatélites

As ideas tolas so chegan a ser brillantes cando se traballan

Jordi Puig

Tres Cubsats lanzados desde o brazo robótico Kibo da Estación Espacial Internacional en novembro de 2013

E isto foi o que fixo Jordi Puig en 1999. Daquela o paradigma da industria aeroespacial era investir millóns de dólares en crear satélites de toneladas de peso. Pero este enxeñeiro afincado no Cal Poly – A Universidade Politécnica do Estado de California – pensou en facer nanosatélites de baixo custo de menos dun quilo empregando como man de obra equipos reducidos de universitarios, sen experiencia pero entusiastas.

E así naceron os Cubesat. De feito, os dous satélites galegos XatCobeo e Humsat que neste intre orbitan ó redor do noso planeta seguen este estándar. O Cal Poly é o berce dos nanosatélites, e alí traballa como investigador de postdoutoramento Ricardo Tubío grazas a unha bolsa Barrié.

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/01/ENTRE-RICARDO-TUBIO-def.mp3]

Entrevista a Ricardo Tubío

Ricardo Tubio

A Vinganza de Moctezuma en México, a Maldición do Faraón en Exipto, ou a Dama de Delhi en India obrigan aos viaxieiros occidentais a non separarse do váter por uns días. E todo porque ás bacterias dos nosos intestinos non lles gusta moito viaxar, como nos conta Esteban Fernández Moreira no seu Circo de Bacterias.

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/01/CIRCO-DE-BACTERIAS-DEF-MOCTEZUMA.mp3]

A vinganza de Moctezuma no Circo de Bacterias

Wicho lévanos de viaxe espacial con Rosseta e Gaia, pero coido temos turbulencias solares…

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/01/WICHO-GAIA-ROSETA-SOL.mp3]

Wicherias de paseo con Rosseta e Gaia

Nesta edición efervescente tamén estreamos sección dedicada a ciencia e a divulgación en Portugal. Velaquí tes o programa completo:

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2014/01/efer-269-11-1-14.mp3]

Descargar progama completo Efer 269 (11-1-14)

Efer 251 (29-6-13): Medicamentos que se activan con luz

A química orgánica actual basta para tolear a calquera. Tense a impresión de estar ante un bosque tropical primitivo repleto dos seres mais singulares, unha monstruosa espesura sen posibilidade de escape e que inspira terror ó entrar

Friedrich Wöhler

Susana Ladra é doutora enxeñeira en informática e especialista en big data. Ven de gañar o premio Ada Byron do Colexio Profesional de Enxenaría Informática de Galicia.

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2013/07/SUSANA-LADRA-def.mp3]

Entrevista a Susana Ladra

En ocasións fármacos moi eficaces eliminando células canceríxenas tamén son extremadamente tóxicos. Unha estratexia enseñosa é deseñar medicamentos que se administren ao doente nunha forma inocua, e que logo unha vez cheguen ao tumor se activen simplemente iluminando o tecido con luz.  Na sinstese deste tipo de substancias investigan no Departamento de Química da Universidade de Warwick no Reino Unido, onde grazas a unha bolsa Barrié traballa como investigadora de postdoutoramente  María Xosé Romero.

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2013/07/entre-maria-xose-romero-def.mp3]

Entrevista a  María Xosé Romero

A constelación Humsat dará cobertura humanitaria á ONU a través da rede GENSO

Está previsto que no vindeiro novembro se poña en órbita o picosatélite Humsat-D desde o cosmódromo de Dombarovsky, preto da vila de Yasni en Rusia nun cohete Dnepr-1. O equipo da Universidade de Vigo creador deste satálite demostrativo xa ten os deberes feitos do que pode ser o primeiro artiluxio dunha constelación de satélites humanitarios. Este grupo de investigadores e alumnos coordinado por Fernando Aguado tamén son responsables do exitoso Xatcobeo, que por certo segue a orbitando a terra emitindo o seu asubío característico.

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2013/07/CONTA-ATRÁS-HUMSAT-DEF.mp3]

Conta atrás Humsat D

Complementa esta edición efervescente un novo experimento de David Ballestero, a contrución dun electróforo.

Velaquí o podcast íntegro do progrma:

[audio:http://blogs.crtvg.es/efervesciencia/wp-content/uploads/2013/07/efer-251-29-6-13.mp3]

Efer 251 (29-6-13)